Có nhiều câu chuyện về một nhân vật xuất chúng được nhân dân truyền tụng suốt từ đời này sang đời khác thành một hình tượng nhân vật văn học dân gian độc đáo. Ấy là Trạng Quỳnh, một đại diện ưu tú của trí tuệ nhân dân, được nhân dân xây dựng, bồi đắp ngày thêm phong phú, hoàn chỉnh tài năng và tính cách, hòa trộn yếu tố hiện thực và những giả tưởng huyền thoại pha chất trần gian. Người ta đồn rằng, Quỳnh hay chữ từ lúc còn là bào thai trong bụng mẹ…

Nhà Văn Tô Hoài đã nói: “Thói thường người ta nghĩ thủ đoạn châm biếm bóng gió là đòn ngầm của kẻ khôn ngoan nhưng nếu đọc Truyện Trạng Quỳnh Trạng Lợn thấy hoàn toàn không phải thế. Đối mặt với Trạng Quỳnh Trạng Lợn, đến trời đất thần Phật tôn nghiêm thiêng liêng thấu trị đầu óc con người thời ấy cũng phải chịu một phép. Sá gì bọn vua chú, quan cách, là nhà giàu hợm của, những nhãi nhép nịnh bợ thổi kèn đu đủ, tất cả lúc nhúc, đáng khinh đáng tởm, tất cả bị Trạng vặt râu, Trạng đánh đập túi bụi, sau cùng Trạng nhổ bãi nước bọt vào mặt, rồi Trạng cất tiếng cười hả hê.”