Tiểu thuyết “Thổ phỉ” phản ánh một trang sử đặc biệt của cách mạng và kháng chiến ở vùng cao. So với cuộc chiến đấu giành độc lập, tự do với kẻ thù xâm lược từ bên ngoài, thì dường như, cuộc chiến đấu tiễu phỉ, diệt phỉ có phần phức tạp hơn. Nhà văn Đoàn Hữu Nam đã viết tiểu thuyết “Thổ phỉ” từ sự kiện lịch sử có thật, xảy ra cách đây đã lâu, là việc nổi phỉ của một nhóm phản động ở vùng núi phía bắc. Sau đó, bọn phỉ bị chính quyền, bộ đội, công an và nhân dân trấn áp, chúng bị bắt đến tên cuối cùng. Có thể nói, trước đây Đoàn Hữu Nam viết về vùng đất nơi anh sống bằng tâm thế của người trong cuộc, nhưng với “Thổ phỉ”, nhà văn đã đứng từ xa nhìn về vùng đất thân thuộc để viết bằng một tâm thế khác, tư duy khác.